Το χρονικό ενός υπεραιωνόβιου μεσοαστικού σπιτιού στην Καβάλα, όπως ξετυλίγεται μέσα από ένα μπαρουτοκαπνισμένο Λειτουργικό Χειρόγραφο, οικογενειακά και δημόσια Αρχεία, αποτυπώνεται σε αρχιτεκτονικά διαγράμματα, αποθανατίζεται σε αναμνήσεις και φωτογραφίες.
Οι χώροι του και οι χρήσεις τους, οι υποδομές του που εξελίσσονται, τα έπιπλα και οι συσκευές που αλλάζουν και ανανεώνονται, μας εξιστορούν πώς μεταπλάθεται αφομοιώνοντας τις νεωτερικότητες κάθε δεκαετίας. Οι διαδοχικοί κύκλοι ζωής κάτω απ’ τη στέγη του μας περνούν από τα σαράντα κύματα της ιστορίας και της προϊστορίας του. Από το 1803 που έπεσε το Σούλι, ως τους δύο Παγκόσμιους Πολέμους και μέχρι τις μέρες μας.
Το σπίτι είναι ένα Παλίμψηστο. Αν επιμείνεις να διακρίνεις και να διαβάσεις τις πράξεις και παραλείψεις που γράφηκαν πάνω στο σώμα του και κάτω από τη στέγη του, θα σου διηγηθεί όλη του την ιστορία. Την δομική και λειτουργική. Την αρχιτεκτονική και διακοσμητική. Ακόμη, την οικονομική και κοινωνική. Την πολιτική. Και όχι μόνον. Μαζί, θα σου διηγηθεί την ιστορία της πόλης του και της εποχής του.
Γιατί, όλα τούτα τα κτίρια των περασμένων δεκαετιών και εκατονταετιών, που γερνούν γοητευτικά διάσπαρτα μέσα στον ιστό της Πόλης, σηματοδοτούν σταθμούς στην δική της ιστορική διαδρομή. Ιχνηλατούν τις νίκες και τις ήττες της στον αγώνα να προλαβαίνει τους Καιρούς που αλλάζουν.
Χαρακτηριστικά
Σχήμα: 17.24 εκ. Σελίδες: 144, Εικόνες: 107 έγχρωμες Βιβλιοδεσία: Χαρτόδετο, ISBN: 978-960-6878-93-0, από τις εκδόσεις ΚΑΠΟΝ
Λίγα λόγια για τη συγγραφέα
Η Μάγκυ Κριθαρέλλη γράφει ένα Χρονικό που στηρίζεται σε εκτεταμένη έρευνα. Η αγάπη της για την Ιστορία την οδήγησε στα μονοπάτια των ιστοριοδιφών. Όλα όσα καταγράφει είναι αλήθεια. Όλα τεκμηριώνονται. Απέφυγε την αποστειρωμένη ακαδημαϊκή εκφορά του λόγου και προτίμησε ένα πιο λογοτεχνίζον ύφος, έτσι ώστε να διαβάζεται ευχάριστα από τον αναγνώστη. Όμως, δεν είναι μυθοπλασία, ούτε ιστορικό μυθιστόρημα. Είναι Ιστορία.
Η Μάγκυ Κριθαρέλλη το γένος Παπανικολάου, γεννήθηκε, μεγάλωσε και συνεχίζει να ζει στην Καβάλα. Ένα κοφτερό μυαλό, με άριστες σχολικές επιδόσεις και πολλαπλές πνευματικές ανησυχίες, σπούδασε Οικονομικά στο ΑΠΘ και σταδιοδρόμησε στην Εθνική Τράπεζα. Είναι μητέρα δυο παιδιών.
Απόσπασμα
......…Η ζωή της οικογένειας, απ’ όσο θυμάμαι, εξελισσόταν τα πρώτα μου χρόνια κυρίως, γύρω από την πράσινη πήλινη σόμπα. Έδινε μια πολύ γλυκιά ζέστη, αυτή τη ζέστη μου φάνηκε ότι αναγνώρισα πολλά χρόνια αργότερα όταν πρωτομπήκα σε σπίτι με ενδοδαπέδια θέρμανση και κεραμικά πλακάκια στο πάτωμα.
Μου άρεσε να χαζεύω την φλόγα της, τα κάρβουνά της. Διασκεδάζαμε οικογενειακώς παίζοντας Μουντζούρη. Ο Μουντζούρης ήταν ένα απλό παιχνίδι με την τράπουλα, όπου ο χαμένος σημαδευόταν στο κούτελο με καρβουνιά. Μαυρίζαμε με ένα κάρβουνο τον πάτο ενός φλιτζανιού και μ’ αυτό κάναμε ένα μαύρο κύκλο στο μέτωπο του χαμένου. Εμείς τα παιδιά ξεκαρδιζόμασταν από το θέαμα.
Ωστόσο, η πράσινη σόμπα είχε ζήσει και πιο δραματικές στιγμές. Η μητέρα μου θυμάται πως, λίγο μετά τον γάμο τους, την χρησιμοποίησαν με τον πατέρα ως κλίβανο αποτέφρωσης των μαύρων χιλιάρικων της Κατοχής.
Κάτω από το περίλυπο, νικημένο βλέμμα του παππού, έριξαν στις φλόγες της όλες τις προπολεμικές οικονομίες του, άχρηστα παλιόχαρτα, «φυλαγμένα» σε ένα σεντούκι.
Ο παππούς, τους πρώτους μήνες της Κατοχής, παρασυρμένος όπως και πολλοί άλλοι Καβαλιώτες από τις ευφάνταστες διαδόσεις κάποιου αργυραμοιβού, είχε σπεύσει να ανταλλάξει, όσες αποταμιεύσεις του είχε προλάβει να σηκώσει από τις Τράπεζες, με νεοτυπωμένα χαρτονομίσματα των 100 και 1.000 δραχμών, που είχαν μόλις κυκλοφορήσει στην Αθήνα του Τσολάκογλου.
Έτσι, αφενός θεωρούσε ότι έσωζε τις οικονομίες του από τις αρπακτικές διαθέσεις των Βουλγάρων, αφετέρου, πεισμένος από τα τότε «παπαγαλάκια», προσδοκούσε να αναβαθμιστεί η αξία των μαύρων χιλιάρικων με το πέρας του πολέμου. Αντίθετα βέβαια, ο κατοχικός πληθωρισμός τα εκμηδένισε. Και το 1954, με την μεσολάβηση της πράσινης σόμπας, εξαερώθηκαν κυριολεκτικά. Έγιναν καπνός.
πρόταση της Τασούλας Γεωργιάδου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου