Η Αναστασία Βακαλούδη είναι Διδάκτωρ Ιστορίας και Διδάκτωρ Διδακτικής – Παιδαγωγικής. Yπηρετεί ως Σχολική Σύμβουλος Φιλολόγων Ανατολικής Θεσσαλονίκης. Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα εστιάζονται στην Ιστορία της Αρχαιότητας και του Βυζαντίου, στην αξιοποίηση των Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνίας στη Διδακτική και στη Διδακτική - Παιδαγωγική.
Πολυγραφότατη και ακούραστη δημοσιεύει ποικίλες μελέτες στο πεδίο των ανθρωπιστικών σπουδών για την υποστήριξη ερευνητών/μελετητών και εκπαιδευτικών.
ΚΑΛΛΙΣΤΕΙΑ ΚΑΙ ΓΑΜΟΣ ΣΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ
Εκδ. ΑΦΟΙ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗ, Θεσσαλονίκη 1998
Το βιβλίο αυτό πραγματεύεται αρχικά μια επισκόπηση της ζωής των βυζαντινών γυναικών από τη θαλάμευση, την αυστηρή δηλαδή επιτήρηση των κοριτσιών στο βυζαντινό πατρικό οίκο, το συνοικέσιο, τη μνηστεία, το διακανονισμό της προίκας, έως το γάμο ως προς τις δύο εκφάνσεις του: το λαϊκό γάμο και τους βασιλικούς γάμους.
Στη συνέχεια επιχειρείται η ανάπτυξη ενός πολύ πρωτότυπου τρόπου επιλογής της βυζαντινής βασιλικής νύφης, της διοργάνωσης καλλιστείων γι' αυτό το σκοπό. Μέσα από τις βυζαντινές πηγές περιγράφονται και αναλύονται οι περιπτώσεις των αυτοκρατόρων που πήραν ως σύζυγο τη νικήτρια ενός διαγωνισμού ομορφιάς, ο γάμος τους καθώς και όλα τα γεγονότα που επηρέασαν τη μετέπειτα ζωή τους.
Τέλος θίγονται οι λόγοι για τους οποίους ατόνησε το έθιμο των βασιλικών νυφικών καλλιστείων και καταδεικνύεται η λάμψη και η σπουδαιότητά τους επί της εποχής τους και μεταγενέστερα
ΜΥΣΤΙΚΙΣΜΟΣ ΘΑΥΜΑΤΟΠΟΙΪΑ ΚΑΙ ΙΑΤΡΙΚΗ ΤΗΣ ΘΕΟΥΡΓΙΑΣ
Οι συνεχιστές του Πυθαγόρα και του Πλάτωνα στη χριστιανική εποχή - Θαυματουργοί ιερείς ή μάγοι;
Εκδ. ΚΑΡΔΑΜΙΤΣΑ, Αθήνα 2001
Κατά τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες και στη βυζαντινή περίοδο, ένα κράμα από ομηρικές ιδέες, την αστρική θρησκεία, τις ορφικές, πυθαγόρειες και πλατωνικές θεωρίες, τα μαθηματικά των Αιγυπτίων, των Χαλδαίων και των Φοινίκων, τον αποκρυφισμό και άλλες δοξασίες της μαγικής παράδοσης συμπλήρωσε τη μυστικιστική φιλοσοφία, βάσει της οποίας είχαν αποδοθεί μυστηριακές δυνάμεις σε ζώα, φυτά και άψυχα αντικείμενα.
Η τυφλή πίστη των ανθρώπων σε χρησμούς, οράματα, τελετουργικές μυστηριακές λατρείες και μάγους οδήγησε στη δημιουργία του τύπου των θαυματουργών προφητών, που ανυψώθηκαν στο επίπεδο του θεού. Οι εκπρόσωποι αυτής της τάσης, Νεοπυθαγόρειοι και οι διάδοχοί τους Νεοπλατωνικοί φιλόσοφοι, και άλλοι που υιοθέτησαν πλήρως τη νέα (υποτιθέμενη) φιλοσοφική τάση και έγιναν θαυματοποιοί-ιερείς-θεόπνευστοι προφήτες, σαμάνες και θαυματουργοί γιατροί, ανέπτυσσαν ταυτόχρονα τη θεουργία ως απόκρυφη επιστήμη αναμειγνύοντας θρησκευτικές, αστρολογικές και φιλοσοφικές ιδέες
Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΜΑΓΕΙΑΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΕΩΣ ΤΟΥΣ ΠΡΩΤΟΥΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟΥΣ ΑΙΩΝΕΣ
Εκδ. ΚΕΔΡΟΣ, Αθήνα 2001
Πρόκειται για μια εκτενέστατη μελέτη που αποτελεί τον πρώτο τόμο ενός δίτομου έργου (β΄ τόμος: Η ΜΑΓΕΙΑ ΩΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΣΤΟ ΠΡΩΙΜΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ), μέσα από το οποίο γίνεται απόπειρα ανάλυσης τμημάτων της ιστορικής εξέλιξης του πολιτισμού και της κοινωνίας από την αρχαιότητα έως το Βυζάντιο. Tο εν λόγω βιβλίο, με τη συνδρομή της ανθρωπολογικής, κοινωνικής ιστορίας σε συνδυασμό με τη φιλοσοφική, οικονομική, θρησκευτική, πολιτική ιστορία και τη συμβολή επιστημών όπως η αρχαιολογία, η επιγραφική, η νομισματική, η ιατρική, η θρησκειολογία, κ.ά., μελετάται η ιστορική γνωριμία των Ελλήνων και των Ρωμαίων με τη μυστικιστική σκέψη.
Η έρευνα συνεχίζεται στους πρώτους χριστιανικούς αιώνες με τη μελέτη σχετικών ρευμάτων, κινημάτων, πηγών, προσωπικοτήτων και ομάδων.
Το έργο ολοκληρώνεται με την προσωπικότητα και το έργο των μάγων κατά τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες.
Εν κατακλείδι, επιχειρείται η ανάλυση του πολυσχιδούς μυστικιστικού υπόβαθρου επάνω στο οποίο στηρίχθηκε η αντίστοιχη σκέψη, νοοτροπία, έκφραση της αρχαίας Ελλάδας, συνέχεια την οποίας ήταν, ως ένα βαθμό, εκείνη του Βυζαντίου.
Το εν λόγω έργο συμπληρώνεται με Περίληψη στα Αγγλικά και σχετική εικονογράφηση από διάφορες αρχαιολογικές πηγές
Η ΜΑΓΕΙΑ ΩΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΣΤΟ ΠΡΩΙΜΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ
Εκδ.
ΕΝΑΛΙΟΣ, Αθήνα 2001
Πρόκειται για μια εκτενέστατη μελέτη που αποτελεί το δεύτερο τόμο ενός δίτομου έργου (α΄ τόμος: Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΜΑΓΕΙΑΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΕΩΣ ΤΟΥΣ ΠΡΩΤΟΥΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟΥΣ ΑΙΩΝΕΣ).
Η μελέτη αυτή, που εγκρίθηκε ως διδακτορική διατριβή του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, στηρίχθηκε σε μεγάλο εύρος πηγών, πολλές από τις οποίες πρώτη φορά παρουσιάζονται, και επιπλέον στη συνδρομή της ανθρωπολογικής, κοινωνικής ιστορίας σε συνδυασμό με τη φιλοσοφική, οικονομική, θρησκευτική, πολιτική ιστορία και τη συμβολή επιστημών όπως η αρχαιολογία, η επιγραφική, η νομισματική, η ιατρική, η θρησκειολογία, κ.ά. Από την έρευνά μου διαπίστωσα ότι δεν υπάρχει άλλη παρόμοια μελέτη και γι’ αυτό το λόγο προσπάθησα να διευρύνω όσο μπορούσα περισσότερο το έργο μου. Έτσι χρησιμοποίησα πηγές αγιολογικές, θεολογικές, παπύρους και επιγραφές, ιστορικές, φιλολογικές, έγγραφα πρακτικής σημασίας (νομοθετικά, ιατρικά, θετικών επιστημών, αστρονομίας, βοτανικής, γεωπονίας, ορυκτολογίας) κ.λπ.
Επιχειρείται μια παρουσίαση του φαινομένου της μαγείας στη βυζαντινή κοινωνία κατά τους 4ο-7ο μ.Χ. αιώνες από κάθε δυνατή οπτική γωνία: κοινωνική, οικονομική, θρησκευτική, πολιτική, πολιτισμική, φιλοσοφική, τεχνική, επιστημονική, ιατρική. Παράλληλα επιχειρείται μια σύγκριση του φαινομένου αυτού, όπως εξελίσσεται στη βυζαντινή κοινωνία, με σχετικά φαινόμενα της αρχαίας Ανατολής, της αρχαίας Ελλάδας, της ελληνιστικής και ρωμαϊκής εποχής και των πρώτων χριστιανικών αιώνων. Τα κίνητρα για την εκπόνηση της παρούσας εργασίας ήταν το έντονο ενδιαφέρον που παρατηρείται στη σύγχρονη εποχή για θέματα που σχετίζονται με την καθημερινή ζωή στο Βυζάντιο, το γεγονός ότι το μεταφυσικό περιεχόμενο της μαγείας ενδιέφερε διαχρονικά την ανθρωπότητα, φαινόμενο που παρατηρείται έως τις ημέρες μας, και, τέλος, η έλλειψη ενός παρόμοιου έργου.
Το εν λόγω έργο συμπληρώνεται με Ερμηνευτικό Γλωσσάριο, Πίνακα Ονομάτων και Όρων, Περίληψη στα Αγγλικά και σχετική εικονογράφηση από διάφορες αρχαιολογικές πηγές.
Η ΓΕΝΕΣΗ ΤΟΥ ΘΕΪΚΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΣΤΙΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΘΡΗΣΚΕΙΕΣ
Μελέτη πηγών από την Αρχαιότητα έως το Βυζάντιο
Εκδ. ΚΕΔΡΟΣ, Αθήνα 2002
Μέσα από ποικίλες ιδεολογικές ζυμώσεις γεννήθηκε στον αρχαίο κόσμο και εξελίχθηκε η ιδέα του Θεανθρώπου, ενός ενδιάμεσου μεταξύ του Ύψιστου Θεού και των ανθρώπων, που γινόταν αποδέκτης των παρακλήσεων των θνητών και μεσολαβούσε για την ευημερία τους στον Ύψιστο Πατέρα του.
Βαθμηδόν η ιδέα του Θεανθρώπου εξελίχθηκε σε παντοδύναμη και πολυσχιδή θρησκευτική μορφή ιερού θαυματουργού άνδρα, προφήτη, γιατρού, αστρολόγου, φυσιολόγου, βοτανολόγου, ιερέα, που σχετιζόταν άμεσα με τα τελετουργικά και πολιτισμικά δρώμενα. Σταδιακά οι υπεράνθρωποι αυτοί ανυψώνονταν στο επίπεδο των θεϊκών θεραπευτών κάθε κακού, ώσπου στο τέλος ανακηρύχθηκαν σωτήρες των ανθρώπων. Η ιστορία των προσώπων αυτών, ιστορικών ή μυθικών, μέσα από τα οποία πήγαζε θεϊκή δύναμη, ξεκινά από την πρωτόγονη εποχή και συνεχίζεται έως τη χριστιανική περίοδο.
Ανέκαθεν (όπως και σήμερα) υπήρχαν άνθρωποι με υπερφυσικές ικανότητες. Θαυματουργοί άνδρες που μπορούσαν να διαβάζουν τη σκέψη των άλλων, να ανακαλύπτουν χαμένα αντικείμενα, να καταργούν τη βαρύτητα και να ανυψώνονται από το έδαφος. Ένα είδος ανθρώπων με υπερφυσικές ικανότητες ήταν οι σαμάνες, οι ασκητές και οι θεόπνευστοι προφήτες κάθε εποχής.
Το εν λόγω έργο συμπληρώνεται με Περίληψη στα Αγγλικά και σχετική εικονογράφηση από διάφορες αρχαιολογικές πηγές.
ΑΝΤΙΣΥΛΛΗΨΗ ΚΑΙ ΑΜΒΛΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΣΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ
Εκδ. ΑΝΤ. ΣΤΑΜΟΥΛΗΣ, Θεσσαλονίκη 2003
Στο βιβλίο αυτό γίνεται μια προσπάθεια να διερευνηθούν τα φαινόμενα της αντισύλληψης και των αμβλώσεων, όπως εξελίσσονται από την αρχαιότητα έως το Βυζάντιο, από κάθε δυνατή οπτική γωνία: κοινωνική, οικονομική, θρησκευτική, πολιτική, νομοθετική, πολιτισμική, φιλοσοφική, επιστημονική, τεχνική, ιατρική, κ.λπ. Η διερεύνηση των συγκεκριμένων φαινομένων τοποθετείται μέσα σε μια ευρύτερη μελέτη των παραπάνω τομέων, ούτως ώστε να επισημανθούν ταυτόχρονα προεκτάσεις, συνέπειες, συσχετισμοί, ταυτίσεις, αποκλίσεις των φαινομένων αυτών με τα ευρύτερα πλαίσια των αντίστοιχων τομέων της ιατρικής, της κοινωνίας, του πολιτισμού, των θεσμών, της (εκκλησιαστικής και πολιτειακής) νομοθεσίας, της θρησκείας, της θεολογίας, της φιλοσοφικής σκέψης και θεώρησης του ατόμου και του κόσμου, κ.ο.κ.
Με τον τρόπο αυτόν αναβιώνει το ιστορικό παρελθόν, αναλύεται το ιστορικο-κοινωνικό γίγνεσθαι, αποκαλύπτεται ο άνθρωπος και μελετώνται συγκριτικά οι πολιτισμικές καταστάσεις ή αλλαγές που βιώνει κάθε κοινωνία, σε κάθε έκφανση της ζωής της, στο πέρασμα των αιώνων.
Το εν λόγω έργο συμπληρώνεται με Περίληψη στα Αγγλικά και σχετική εικονογράφηση από διάφορες αρχαιολογικές πηγές.
ΜΑΓΕΙΑ KAI ΜΥΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΘΡΗΣΚΕΙΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΣΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ- Συγκριτική Μελέτη
Εκδ. ΕΣΟΠΤΡΟΝ, Αθήνα 2003
Η μαγεία έχει αντιγράψει πολλά στοιχεία από τα τελετουργικά των μυστηριακών θρησκειών, παρουσιάζοντας μάλιστα τη μύηση ενός μαθητή στην τέχνη της γοητείας σαν μια μύηση σε κάποιο ιερό μυστήριο.
Πολλές φορές οι τακτικές της μαγείας θυμίζουν τις λειτουργίες κάποιων αρχαίων ιερών μυστηρίων όπως τα Ελευσίνια Μυστήρια. Ο λόγος που εξώθησε τη μαγεία σ’ αυτή τη μέθοδο αντιγραφής του σκεπτικού και του τυπικού των θρησκευτικών τελετουργικών ήταν η φαινομενική ομοιότητα στους στόχους. Επιφανειακά οι μυστηριακές λατρείες και η μαγεία είναι συναφείς διότι και οι δύο επιδιώκουν την απευθείας επαφή με τις υπερφυσικές δυνάμεις μέσω της μύησης με ένα πολύπλοκο τελετουργικό.
Μέσα από τη συγκριτική μελέτη των μυστηριακών θρησκειών και των τελετών της μαγείας (με βάση τους μαγικούς παπύρους) θα καταδειχθεί ότι, παρά την αισθητή ομοιότητα με τη θρησκεία, οι στόχοι της μαγείας κάθε άλλο παρά πνευματικοί, μυστικιστικοί και φιλοσοφικοί είναι.
Το εν λόγω έργο συμπληρώνεται με Περίληψη στα Αγγλικά και σχετική εικονογράφηση από διάφορες αρχαιολογικές πηγές.
ΤΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΩΝ ΣΗΜΕΙΩΜΑΤΩΝ ΤΩΝ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΤΗΣ ΜΟΝΗΣ ΞΗΡΟΠΟΤΑΜΟΥ ΑΓΙΟΥ ΟΡΟΥΣ
Εκδόσεις Π. ΠΟΥΡΝΑΡΑ, Θεσσαλονίκη 2004
Πρόκειται για μεταπτυχιακή εργασία που εκπονήθηκε στον κύκλο των μεταπτυχιακών σπουδών του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και περιλαμβάνει σχολιασμό του περιεχομένου των "σημειωμάτων" των χειρογράφων της Μονής Ξηροποτάμου Αγίου Όρους.
Τα "σημειώματα" των χειρογράφων είναι σημαντικότατα κείμενα τα οποία προσφέρουν αξιόλογες πληροφορίες για ιστορικά και άλλα γεγονότα, επώνυμα και ανώνυμα πρόσωπα, καταστροφές φυσικές ή από ανθρώπινους παράγοντες και πολλά άλλα. Όλα αυτά αποτελούν πολύτιμη πληροφόρηση για το παρελθόν και το ιστορικο-κοινωνικό γίγνεσθαι που χωρίς τα "σημειώματα" δεν θα είχε διασωθεί.
ΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΜΟΡΦΩΣΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΕΦΗΒΩΝ ΣΤΟ ΠΡΩΙΜΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ
Αρχαίες ελληνικές και σύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές αντιλήψεις στα έργα των Πατέρων της Εκκλησίας
Εκδόσεις ΑΝΤΩΝΗΣ ΣΤΑΜΟΥΛΗΣ, Θεσσαλονίκη 2013
Η εργασία αυτή αποτελεί συμβολή στη μελέτη για τη ζωή, την αγωγή και τη μόρφωση των παιδιών και των εφήβων κατά την πρωτοβυζαντινή περίοδο. Ανιχνεύει αρχαίες ελληνικές και σύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές αντιλήψεις στα έργα του Μεγάλου Βασιλείου, του Ιωάννου Χρυσοστόμου και άλλων Πατέρων της Εκκλησίας. Μέσα από τη μελέτη των έργων τους διερευνάται πού συναντάται και πώς συνυφαίνεται η χριστιανική φιλοσοφική σκέψη των Πατέρων της Εκκλησίας με την αρχαία φιλοσοφική διανόηση (Πλάτων, Αριστοτέλης, Ξενοφών, Ισοκράτης κ.ά.) και πού συμπίπτουν οι απόψεις τους με σύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές μεθόδους και αρχές.
Οι ιεράρχες αντλούν διδακτικά παραδείγματα από διάφορες κοινωνικές τάξεις της εποχής τους και τα συνδέουν με τη ζωή, τις γνώσεις και τις εμπειρίες των παιδιών και των εφήβων. Τα παραδείγματα αυτά προσδίδουν ενάργεια στις διδακτικές και παιδαγωγικές υποδείξεις τους και τις καθιστούν οικείες και κατανοητές στους συγχρόνους τους. Με αυτόν τον τρόπο επιτυγχάνουν να καθορίσουν κατευθυντήριες γραμμές και στόχους στην αγωγή και τη μόρφωση των παιδιών και των εφήβων της εποχής τους. Παράλληλα με τη διερεύνηση θεμάτων ανατροφής και μόρφωσης, αποτυπώνεται μια παραστατική εικόνα της πρωτοβυζαντινής κοινωνίας και παρουσιάζεται η ανθηρή αστική ζωή, σε ένα πολυδιάστατο περιβάλλον, με έντονη κινητικότητα, κοσμοπολιτισμό, χριστιανικό αλλά και ελληνιστικό και ρωμαϊκό χαρακτήρα.
ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΑΣ ΚΑΙ ΜΑΘΑΙΝΟΝΤΑΣ ΜΕ ΤΙΣ ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ – ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΡΑΞΗ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
φιλολογικα διαθεματικα μαθηματα με τη διδακτικη και παιδαγωγικη αξιοποιηση των υπολογιστικων και δικτυακων μεσων
Εκδ. ΠΑΤΑΚΗΣ 2003
Μέσα από την υλοποίηση του διδακτικού υλικού που περιλαμβάνεται στο παρόν βιβλίο, ο μαθητής εξοικειώνεται με όλες τις δυνατότητες των Νέων Τεχνολογιών (Υπολογιστικών, Δικτυακών και Διαδικτυακών) με τρόπο φυσιολογικό, απόλυτα προσαρμοσμένο στη ζωή του και αφομοιωμένο με όλες τις δραστηριότητές του. Έτσι προετοιμάζεται απολύτως ομαλά και λειτουργικά για την τεχνολογική κοινωνία της πληροφορίας και επικοινωνίας στην οποία θα ζήσει και στις απαιτήσεις της οποίας θα πρέπει να αντεπεξέλθει επιτυχώς.
Το παρόν βιβλίο αποτελείται από τρία μέρη. Στο πρώτο μέρος περιλαμβάνονται ποικίλα διαθεματικά διδακτικά σενάρια που αξιοποιούν όλες τις δυνατότητες των Νέων Τεχνολογιών (Υπολογιστικών & Δ(ιαδ)ικτυακών). Στο δεύτερο μέρος υπάρχει ένα αναλυτικό παράδειγμα που καθοδηγεί τους ενδιαφερόμενους (διδάσκοντες και διδασκόμενους) πώς να κατασκευάσουν πρωτότυπα διαθεματικά μαθήματα με προοπτικές λογισμικού και συνδυασμό δραστηριοτήτων, αξιοποιώντας όλες τις δυνατότητες των Νέων Τεχνολογιών (Υπολογιστικών & Δ(ιαδ)ικτυακών). Στο τρίτο μέρος του βιβλίου παρατίθενται δύο διδακτικές προτάσεις στην αγγλική γλώσσα. Σε όλο το διδακτικό υλικό περιλαμβάνονται: έρευνα μέσω του Internet, επικοινωνία μέσω του ενδο-σχολικού δικτύου ή του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, αξιοποίηση των βασικών εργαλείων Πληροφορικής και λογισμικού ειδικής χρήσης για την εκπόνηση εργασιών.
ΜΕΘΟΔΟΙ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΣΤΟ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΣΧΟΛΕΙΟ
Εκδ. ΑΝΤ. ΣΤΑΜΟΥΛΗΣ, Θεσσαλονίκη 2012
Το βιβλίο αυτό έχει ως στόχο να βοηθήσει κάθε εκπαιδευτικό να εφοδιαστεί με γνώσεις, μεθόδους, πρακτικές, μέσα και εργαλεία για τη βελτίωση της διδακτικής και παιδαγωγικής του ικανότητας, την αξιολόγηση του μαθητή και του εκπαιδευτικού έργου και να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις του σύγχρονου αποτελεσματικού σχολείου.
Αναλύει στρατηγικές διδασκαλίας, μορφές διδασκαλίας και μάθησης, στοιχεία αξιοποίησης του σύγχρονου Αναλυτικού Προγράμματος Σπουδών/Curriculum, δράσεις, στόχους και τεχνικές διδασκαλίας, όπως, για παράδειγμα, σχεδιασμό, οργάνωση και προετοιμασία μαθήματος, κατανόηση του διδακτικού σεναρίου, διερευνητική μάθηση, μέθοδο project, επίλυση προβλημάτων (problem solving), ενεργητική μάθηση, κοινωνιογνωστική μάθηση, διαθεματικότητα και διεπιστημονικότητα, τεχνικές θεάτρου, δραματοποιημένη αφήγηση, αξιοποίηση πολυτροπικών κειμένων, αξιοποίηση των Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνίας (εννοιολογικοί χάρτες [mind maps], διαδικτυακές ομάδες συζήτησης [discussion groups/lists], διαδικτυακά κοινόχρηστα έγγραφα [π.χ. GoogleDocs], wikis, blogs κ.ά.) κ.λπ.
Επίσης, προσφέρει γνώσεις, μεθόδους, πρακτικές, μέσα και εργαλεία για την κατανόηση της κειμενοκεντρικής και επικοινωνιακής προσέγγισης της Γλώσσας με την ανάλυση της θεωρίας των κειμενικών ειδών και του εγγραμματισμού, την κριτική προσπέλαση κειμένου, τη διαφοροποιημένη διδασκαλία στην παραγωγή γραπτού λόγου, τη δημιουργική γραφή, την ολιστική προσέγγιση της γλώσσας (whole language approach), την αποτελεσματικότερη κατανόηση κειμένου, την περιγραφή της αναγνωστικής ικανότητας, τα στάδια για την αποτελεσματικότερη κατανόηση κειμένου (μητρικής αλλά και ξένης γλώσσας), στρατηγικές νοηματικής προσπέλασης κειμένου, προϋποθέσεις για τον σχεδιασμό δραστηριοτήτων παραγωγής γραπτού λόγου, τα στάδια παραγωγής γραπτού λόγου, τη διδασκαλία του λεξιλογίου, τη διαισθητική προσέγγιση των γραμματικών δομών, στρατηγικές σύνοψης, την αξιολόγηση παραγωγής γραπτού λόγου και σύγχρονες τεχνολογικές δυνατότητες στην παραγωγή γραπτού λόγου.
Επιπλέον, αναλύει θέματα όπως η διαφοροποίηση της διδασκαλίας – μάθησης, η διαπολιτισμική εκπαίδευση, η διαχείριση της σχολικής τάξης (ανεπιθύμητη μαθητική συμπεριφορά, κατηγορίες προβληματικής συμπεριφοράς, σχολική παραβατικότητα: αίτια – αποτελέσματα – αντιμετώπιση, ο δυσλεξικός έφηβος, το διδακτικό στυλ, παραδείγματα διαχείρισης τάξης κ.λπ.).
Επιπρόσθετα, ασχολείται με ζητήματα όπως η διδακτική ικανότητα του εκπαιδευτικού, η σημασία του διαλόγου των μαθητών και η ομαδική-συνεργατική μάθηση, η μέθοδος project και η διδασκαλία του μαθήματος της Ερευνητικής Εργασίας, ο Φάκελος Εργασιών/Επιτευγμάτων (portfolio) του μαθητή, η αξιολόγηση του μαθητή (είδη αξιολόγησης, σχεδιασμός τεστ, είδη τεστ, βασικά στοιχεία θεώρησης κατά την αξιολόγηση ενός τεστ κ.λπ.).
Ακόμη, μελετά θέματα της αξιολόγησης του εκπαιδευτικού έργου, το αποτελεσματικό σχολείο (αυτοαξιολόγηση της σχολικής μονάδας κ.ά.), καθώς και τον ρόλο της ποιότητας και της αξιολόγησης στην εκπαίδευση.
Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΜΕ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ
Εκδ. Κ. & Μ. ΑΝΤ. ΣΤΑΜΟΥΛΗ, Θεσσαλονίκη 2016
Στόχος του βιβλίου είναι να διερευνήσει και να προτείνει τρόπους ώστε να βελτιωθεί η διδασκαλία της Ιστορίας με τη χρήση των Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνίας. Παράλληλα, ερευνάται το πρόβλημα, γιατί οι παραδοσιακές μέθοδοι διδασκαλίας της Ιστορίας δεν αποφέρουν ικανοποιητικά αποτελέσματα στη μάθηση. Η έρευνα βασίζεται στην εφαρμογή καινοτόμων μεθόδων διδασκαλίας: βιωματική και διαθεματική μάθηση, διδακτική χρήση εργαλείων ηλεκτρονικών υπολογιστών και δικτύων, ιστοεξερευνήσεις / web quests, συνεργατικές δραστηριότητες, παιχνίδια ρόλων, προσομοιώσεις, έρευνα / αναζήτηση πληροφορίας, αξιολόγηση της πληροφορίας, καλλιέργεια του προφορικού, γραπτού και πολυτροπικού λόγου, εξοικείωση με τις διάφορες μορφές τέχνης, κοινωνική ευαισθητοποίηση κ.ά. Επιμέρους στόχοι του βιβλίου είναι:
Η οργάνωση διδασκαλιών που βασίζονται σε διαθεματική προσέγγιση των περιεχομένων, καθώς και στη δυνατότητα χρήσης υλικών και μέσων διδασκαλίας που καλλιεργούν την αυτενέργεια και προωθούν τη συνεργατική διδασκαλία και μάθηση.
Η κριτική επεξεργασία των ιστορικών πηγών, που έχει ως βασικό χαρακτηριστικό την κατανόηση, την ανάλυση, τη σύνθεση και την αξιολόγηση του περιεχομένου των πηγών, την καλλιέργεια στρατηγικών αναζήτησης πληροφοριών, την ικανότητα εντοπισμού της συγκεκριμένης πληροφορίας και τη δυνατότητα αξιολόγησης της εγκυρότητάς της.
Οι τεχνικές αξιοποίησης των Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνίας, όπως η γρήγορη ανάγνωση με βάση την ιδιαίτερη «γραμματική του διαδικτύου» (π.χ. υπερκείμενο).
Οι τεχνικές οργάνωσης των πληροφοριών που βρέθηκαν και η αξιοποίησή τους για τη διεκπεραίωση συγκεκριμένων εργασιών, π.χ. την ένταξή τους σε γραπτό, πολυτροπικό ή προφορικό κείμενο.
Η καλλιέργεια μεταγνωστικών δεξιοτήτων, ώστε οι μαθητές να είναι ικανοί να εφαρμόζουν τη νέα γνώση στην καθημερινή τους ζωή.
Περισσότερα στην ηλεκτρονική διεύθυνση http://users.sch.gr/avakalou
Πρόταση της Τασούλας Γεωργιάδου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου